Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (Non-alcoholic fatty liver disease – NAFLD) là thuật ngữ chỉ một loạt các tình trạng do sự tích tụ chất béo trong gan. Tình trạng này thường gặp ở những người thừa cân hoặc béo phì.

Một lá gan khỏe mạnh chỉ chứa ít hoặc không chứa chất béo. Người ta ước tính cứ 3 người ở Anh thì có 1 người mắc NAFLD giai đoạn đầu, tức là có một lượng nhỏ chất béo trong gan.

NAFLD giai đoạn đầu thường không gây hại gì, nhưng nếu tình trạng này tiến triển xấu hơn, có thể dẫn đến tổn thương gan nghiêm trọng, bao gồm cả xơ gan.

Có mức độ cao chất béo trong gan cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như tiểu đường, cao huyết áp và bệnh thận.

Trong trường hợp bạn đã mắc bệnh tiểu đường, NAFLD sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim.

Nếu được phát hiện và xử trí ở giai đoạn đầu, bạn có thể ngăn NAFLD tiến triển xấu hơn và có thể giảm được lượng mỡ trong gan.

Các giai đoạn của NAFLD

NAFLD phát triển theo 4 giai đoạn chính. Hầu hết những người mắc bệnh ở giai đoạn đầu tiên thường không nhận biết được.

Trong một số ít trường hợp, bệnh có thể tiến triển và cuối cùng dẫn đến tổn thương gan nếu không được phát hiện và xử trí.

Các giai đoạn chính của NAFLD bao gồm:

1. gan nhiễm mỡ đơn giản: sự tích tụ chất béo trong tế bào gan phần lớn vô hại, thường chỉ có thể được chẩn đoán trong các xét nghiệm được thực hiện vì một lý do khác
2. viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (non-alcoholic steatohepatitis – NASH): một dạng nghiêm trọng hơn của NAFLD, trong đó gan đã bị viêm. Uớc tính tình trạng này ảnh hưởng đến 5% dân số Anh
3. xơ hóa: khi tình trạng viêm dai dẳng gây ra các mô sẹo quanh gan và các mạch máu lân cận, nhưng gan vẫn có thể hoạt động bình thường
4. xơ gan: giai đoạn nặng nhất, xảy ra sau nhiều năm bị tình trạng viêm, gan bị co lại và hình thành nhiều sẹo, sần sùi và u cục; sự hư hại này là vĩnh viễn, đồng thời có thể dẫn đến suy gan (khi gan không còn hoạt động bình thường) và ung thư gan

Có thể mất nhiều năm để tiến triển đến tình trạng xơ hóa hoặc xơ gan. Điều quan trọng là thay đổi lối sống để ngăn tình trạng bệnh tiến triển xấu hơn.

Tôi có nguy cơ mắc NAFLD không?

Bạn có nguy cơ mắc NAFLD cao hơn nếu bạn:

• béo phì hoặc thừa cân – đặc biệt nếu bạn có nhiều mỡ quanh vùng eo (thân hình giống hình quả táo)
• mắc bệnh tiểu đường tuýp 2
• mắc bệnh huyết áp cao
• có mức cholesterol cao
• mắc hội chứng chuyển hóa (sự kết hợp của bệnh tiểu đường, cao huyết áp và béo phì)
• trên 50 tuổi
• hút thuốc

Tuy nhiên, NAFLD đã được chẩn đoán ở những người không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào kể trên, kể cả trẻ nhỏ.

Mặc dù NAFLD rất giống với bệnh gan do rượu (alcohol-related liver disease –  ARLD), nhưng NAFLD không phải do uống quá nhiều rượu.

Các triệu chứng của NAFLD

Thường thì không có bất kỳ triệu chứng nào của NAFLD trong những giai đoạn đầu. Bạn có thể sẽ không biết mình mắc NAFLD trừ khi bệnh được chẩn đoán trong quá trình thực hiện các xét nghiệm vì một lý do khác.

Đôi khi, những người bị NASH hoặc xơ hóa (giai đoạn tiến triển của NAFLD) có thể gặp phải:

• đau âm ỉ hoặc đau nhức ở phía trên bên phải của bụng (phía dưới bên phải của xương sườn)
• rất mệt mỏi
• giảm cân không rõ nguyên nhân
• suy nhược

Nếu tiến triển đến xơ gan (giai đoạn nặng nhất), bạn có thể có các triệu chứng nghiêm trọng hơn:

• vàng da và lòng trắng của mắt
• ngứa da
• sưng ở cẳng chân, mắt cá chân, bàn chân hoặc bụng (phù nề).

Cách chẩn đoán NAFLD

NAFLD thường được chẩn đoán sau khi một xét nghiệm máu – được gọi là xét nghiệm chức năng gan – cho kết quả bất thường, đồng thời các bệnh lý khác của gan, chẳng hạn như viêm gan, được loại trừ.

Nhưng xét nghiệm máu không phải lúc nào cũng xác nhận được NAFLD.

Bệnh lý này cũng có thể được phát hiện thông qua siêu âm bụng. Đây là một kiểu thăm dò trong đó sóng âm được sử dụng để tạo ra hình ảnh bên trong của cơ thể bạn.

Nếu được chẩn đoán mắc NAFLD, bạn có thể cần phải thực hiện thêm các xét nghiệm để xác định xem bệnh đang ở giai đoạn nào. Các xét nghiệm này có thể liên quan đến một xét nghiệm máu đặc biệt hoặc thực hiện một loại siêu âm khác (Fibroscan).

Một số người cũng có thể cần làm sinh thiết, khi dùng kim lấy một mẫu mô gan nhỏ để phân tích trong phòng thí nghiệm.

Trẻ em và thanh niên có nguy cơ mắc NAFLD cao (những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 hoặc hội chứng chuyển hóa) nên thực hiện siêu âm gan 3 năm một lần.

Điều trị NAFLD

Hầu hết những người mắc NAFLD sẽ không có bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào, nhưng nếu được chẩn đoán mắc bệnh, bạn nên thực hiện các biện pháp để ngăn chặn tình trạng bệnh tiến triển xấu hơn.

Hiện tại không có thuốc đặc trị cho NAFLD, nhưng lựa chọn lối sống lành mạnh có thể hữu ích.

Việc điều trị cho các tình trạng liên quan (cao huyết áp, tiểu đường và cholesterol) hoặc các biến chứng cũng có thể được khuyến cáo.

Bạn nên đi khám bệnh thường xuyên để kiểm tra chức năng gan và phát hiện dấu hiệu của bất kỳ vấn đề mới nào.

Thuốc

Hiện không có bất kỳ loại thuốc nào có thể điều trị NAFLD, nhưng có nhiều loại thuốc có thể hữu ích trong việc kiểm soát các bệnh lý liên quan đến NAFLD. Chẳng hạn, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc để điều trị cao huyết áp, cholesterol cao, bệnh tiểu đường tuýp 2 và béo phì.

Ghép gan

Nếu bệnh tiến triển thành xơ gan nặng và gan không còn hoạt động bình thường được nữa, bệnh nhân có thể phải được đưa vào danh sách chờ ghép gan.

Gan được cấy ghép có thể đến từ những người hiến tặng vừa qua đời, hoặc có thể cấy ghép bằng cách sử dụng một phần gan được lấy ra từ một người hiến tặng còn sống. Vì gan có thể tự tái tạo, cả phần được cấy ghép và phần còn lại của gan của người hiến tặng đều có thể phục hồi về kích thước bình thường.

Những điều bạn có thể làm nếu mắc NAFLD

Áp dụng một lối sống lành mạnh là cách chính yếu để kiểm soát NAFLD. Cụ thể:

• giảm cân: bạn nên đặt mục tiêu BMI từ 18,5 – 24,9; việc giảm hơn 10% trọng lượng của bạn có thể giúp loại bỏ một lượng chất béo khỏi gan và cải thiện tình trạng NASH
• ăn một chế độ ăn lành mạnh: cố gắng có một chế độ ăn uống cân bằng với nhiều trái cây, rau, protein và carbohydrate, nhưng ít chất béo, đường và muối; ăn những khẩu phần nhỏ cũng có thể hữu ích
• tập thể dục thường xuyên: đặt mục tiêu thực hiện các hoạt động cường độ vừa phải, như đi bộ hoặc đi xe đạp, ít nhất 150 phút mỗi tuần.Tất cả các loại bài tập có thể giúp cải thiện NAFLD, ngay cả khi bạn không giảm cân
• ngừng hút thuốc: ngừng hút thuốc có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề như nhồi máu cơ tim và đột quỵ
• hạn chế rượu: NAFLD không phải do rượu gây ra, nhưng uống rượu có thể khiến bệnh trầm trọng hơn. Do đó, bạn nên giảm hoặc ngừng uống rượu.

Nguồn: UK NATIONAL HEALTH SERVICE

Giới thiệu về STELLA

STELLAPHARM là một trong những công ty dược phẩm hàng đầu và là nhà sản xuất thuốc kháng virus tại Việt Nam. Công ty được thành lập vào năm 2000 tại Việt Nam; và chúng tôi chú trọng vào các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đặc biệt trong điều trị các bệnh liên quan tim mạch, kháng virus, bệnh tiểu đường, v.v… và sản phẩm của công ty đang được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân tại hơn 50 nước trên thế giới.

Công ty được chứng nhận toàn cầu về chất lượng thông qua việc các nhà máy sản xuất của công ty đã được thanh tra và phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền như cơ quan quản lý thuốc Châu Âu (EMA), cục Dược phẩm và thiết bị Y tế Nhật Bản (PMDA), cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (Taiwan FDA), Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức (WHO), và cơ quan khác.

Để biết thêm thông tin về bài viết:
Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm – Chi nhánh 1 | 40 Đại lộ Tự Do, VSIP, P. An Phú, Thành phố Thuận An, Bình Dương
T: +84 274 376 7470 | F: +84 274 376 7469 | E: info@stellapharm.com | W: www.stellapharm.com