Sử dụng quá nhiều vitamin D có thể làm mất đi lợi ích của nó và gây ra những rủi ro cho sức khỏe

Trong những năm gần đây, nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa nồng độ vitamin trong máu thấp và nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý, từ bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư đến rối loạn khí sắc và sa sút trí tuệ. Những phát hiện này ngày càng được chú ý. Các sản phẩm bổ sung vitamin D và các xét nghiệm sàng lọc đã nhanh chóng trở nên phổ biến.

Tiến sĩ JoAnn E. Manson từ Trường Y khoa Harvard cho biết: “Xét nghiệm vitamin D là một trong những xét nghiệm hàng đầu trong phòng thí nghiệm Medicare được thực hiện ở Hoa Kỳ trong những năm gần đây. Điều này thực sự đáng ngạc nhiên đối với một thử nghiệm chỉ được khuyến nghị cho một nhóm nhỏ dân số”.

Điều bất cập là xu hướng sử dụng vitamin D này không phải tất cả đều tốt. Một số người đang sử dụng quá mức các sản phẩm bổ sung. Khi xem xét dữ liệu khảo sát quốc gia được thu thập từ năm 1999 đến 2014, các nhà nghiên cứu thấy rằng số người dùng vitamin D với lượng không an toàn – tức là hơn 4,000 đơn vị quốc tế (IU) mỗi ngày – tăng lên 2.8%, theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA). Và trong cùng khoảng thời gian đó, số người sử dụng vitamin D với lượng 1,000 IU (hoặc nhiều hơn) mỗi ngày đã tăng gần 18%, vượt quá liều được khuyến nghị 600 – 800 IU cho hầu hết mọi người.

Vitamin D và sức khỏe

Vitamin D được mệnh danh là ‘vitamin ánh nắng’ vì được cơ thể sản sinh sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Vitamin D từ lâu đã được biết đến với vai trò tạo xương chắc khỏe, bằng cách tăng khả năng hấp thu canxi và phốt-pho của cơ thể. Nhưng bắt đầu từ năm 2000, nghiên cứu về vai trò của vitamin D đối với các tình trạng sức khỏe khác bắt đầu được mở rộng một cách nhanh chóng.

Theo Tiến sĩ Mason, trong khi có sự ủng hộ mạnh mẽ về vai trò của vitamin D đối với độ chắc khỏe của xương, vẫn chưa có bằng chứng chắc chắn cho thấy vitamin D ngăn ngừa các tình trạng sức khỏe khác. Bà cho biết: “Cho đến nay, nghiên cứu về việc bổ sung vitamin D và canxi đã cho thấy các kết quả khác nhau và đặc biệt đối với các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, nói chung là đáng thất vọng”.

Tiến sĩ Manson là nhà điều tra chính của thử nghiệm Vitamin D và Omega-3 (VITAL) được công bố gần đây, một nghiên cứu lớn với hơn 25,000 người tham gia trên toàn quốc. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhồi máu cơ tim, đột quỵ hoặc ung thư ở những người sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin D không giảm xuống. Tuy nhiên, trong số những người mắc ung thư sau đó, những người bổ sung vitamin D trong ít nhất hai năm có nguy cơ tử vong vì ung thư thấp hơn 25% so với những người dùng giả dược.

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến lượng vitamin D của cơ thể

Lượng vitamin D của cơ thể là sự phản ánh của nhiều yếu tố. Chẳng hạn:

• Nơi sống. Ánh sáng mặt trời là nguồn chính cung cấp vitamin D. Nếu bạn sống ở các vùng có ít ánh sáng mặt trời, bạn có nguy cơ bị thiếu vitamin D cao hơn. Lý do là trong những tháng mùa đông, da của bạn có thể không sản xuất được vitamin D do không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
• Tuổi tác. Khả năng sản xuất vitamin D của da giảm dần theo tuổi tác. Nếu bạn trên 65 tuổi, bạn chỉ tạo ra lượng vitamin D bằng 1/4 so với khi bạn ở độ tuổi 20.
• Màu da. Những người có làn da sẫm màu thường có lượng vitamin D thấp hơn những người có làn da sáng màu. Chẳng hạn, người Mỹ gốc Phi có lượng vitamin D trong máu trung bình bằng một nửa so với người Mỹ da trắng.
• Cân nặng. Nếu bạn có chỉ số khối cơ thể trên 30, bạn có thể có lượng vitamin D trong máu thấp. Vitamin D được lưu trữ trong mô mỡ, vì vậy ở những người bị béo phì, có ít lượng vitamin D lưu thông trong máu (lượng vitamin lưu thông trong máu là dạng sẵn sàng để cơ thể sử dụng).
• Thực phẩm bạn ăn. Rất ít thực phẩm tự nhiên có chứa vitamin D. Chính phủ Hoa Kỳ đã bắt đầu chương trình tăng cường vitamin D trong sữa vào những năm 1930 để chống lại bệnh còi xương – một bệnh lý làm suy yếu xương do thiếu vitamin D – vốn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn vào thời điểm đó. Ngũ cốc ăn sáng và một số loại nước cam cũng có thể được tăng cường vitamin D, với lượng khác nhau tùy theo nhãn hiệu. Vì vậy, lượng vitamin D bạn nhận được từ thực phẩm phụ thuộc vào thức ăn bạn ăn và lượng sữa bạn uống.
• Những tình trạng sức khỏe nhất định. Những người mắc các chứng bệnh như bệnh viêm ruột, bệnh gan, hoặc bệnh xơ nang, và nhiều bệnh lý khác, có thể gặp khó khăn trong việc hấp thu vitamin D, dẫn đến thiếu hụt.

Tìm kiếm mối liên kết

Tiến sĩ Manson cho biết, mặc dù thực tế một số nghiên cứu đã tìm thấy mối liên quan giữa nồng độ vitamin D trong máu thấp và nhiều bệnh lý, nhưng vẫn chưa thể kết luận rằng thiếu hụt vitamin D thực sự gây ra các bệnh lý.

Chẳng hạn, theo Tiến sĩ Manson, một người mắc bệnh nghiêm trọng có thể bị thiếu hụt vitamin D. Nhưng tình trạng thiếu hụt này có thể do người ấy dành ít thời gian để vận động thể chất ngoài trời hoặc do họ có chế độ ăn uống kém, cả hai đều là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh lý, cũng như tình trạng thiếu chất.

Một vấn đề khác là bệnh có thể gây ra viêm nhiễm, từ đó làm giảm lượng vitamin D trong máu. Béo phì –  tình trạng mà bản thân có mối liên hệ với nhiều bệnh lý – cũng có thể làm giảm lượng vitamin D trong máu vì cơ thể bạn dự trữ vitamin này trong mô mỡ, vitamin D sẽ không còn trong máu là nơi nó sẽ hiển thị trong các xét nghiệm. Tiến sĩ Manson cho biết: “Như vậy, mức vitamin D thấp có thể là chỉ dấu của các tình trạng khác, không nhất thiết là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh”.

Theo Tiến sĩ Manson, ngoài việc tìm hiểu xem liệu thiếu vitamin D có gây ra bệnh hay không, cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định xem việc bổ sung vitamin này có thể làm giảm những nguy cơ hay không.

Lợi ích của vitamin D và những cảnh báo

Mặc dù nghiên cứu vẫn còn mơ hồ, một số người sẽ có được lợi ích khi bổ sung vitamin D, cùng với lượng canxi đầy đủ, để tăng cường xương chắc khỏe. Nhưng thực tế không yêu cầu cần một lượng lớn vitamin D để có được lợi ích. Tiến sĩ Manson nói rằng: “Nhiều hơn chưa chắc đã tốt hơn. Trên thực tế, nhiều hơn có thể sẽ gây hại”. Chẳng hạn, một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên tạp chí JAMA cho thấy việc sử dụng liều lượng rất cao vitamin D ở phụ nữ lớn tuổi có liên quan đến việc ngã và gãy xương nhiều hơn.

Ngoài ra, sử dụng các sản phẩm bổ sung có chứa quá nhiều vitamin D có thể gây độc trong một số hiếm các trường hợp. Nó có thể dẫn đến tăng canxi huyết, tình trạng mà trong đó quá nhiều canxi tích tụ trong máu, có khả năng hình thành cặn lắng trong động mạch hoặc mô mềm. Nó cũng có thể khiến phụ nữ gặp phải tình trạng sỏi thận gây đau đớn.

Nếu bạn đang uống các sản phẩm bổ sung vitamin D, thông điệp rút ra chính là sự điều độ. Bổ sung quá nhiều có thể hạn chế lợi ích của ‘vitamin ánh nắng’.

Hãy sáng suốt trong việc sử dụng vitamin D

Để bổ sung vitamin D một cách an toàn, tốt nhất bạn nên tuân thủ một số hướng dẫn đơn giản sau:

• Căn cứ vào nhu cầu thực tế. Nếu bạn đang bổ sung vitamin D, bạn có thể không cần nhiều hơn lượng 600 – 800 IU mỗi ngày, đây là lượng đủ cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, Tiến sĩ Manson cho biết, một số người có thể cần liều cao hơn, bao gồm cả những người bị rối loạn sức khỏe xương và những người có tình trạng cản trở sự hấp thu vitamin D hoặc canxi. Trừ khi được bác sĩ khuyến nghị, tránh dùng liều cao hơn 4,000 IU mỗi ngày, đây được coi là giới hạn trên của mức độ an toàn.
• Chọn thực phẩm thay vì thuốc. Nếu có thể, tốt hơn bạn nên thu nhận vitamin D từ các nguồn thực phẩm thay vì các sản phẩm bổ sung. Chọn các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa – được tăng cường thêm (có bổ sung chất dinh dưỡng vào thực phẩm), cá béo, và các loại nấm phơi khô, chúng đều là những thực phẩm chứa nhiều vitamin D.

(Nguồn thực phẩm chọn lọc cung cấp vitamin D
Thực phẩm	Lượng vitamin D (IU)
Cá hồi nấu chín, 85g	444
Cá ngừ đóng hộp trong dầu, để ráo, 85g	229
Cá mòi đóng hộp trong dầu, để ráo, 85g	165
Sữa không béo được bổ sung vit.D, 227g	116
Nước cam được bổ sung vit.D, 227g	100
Trứng nguyên quả, nấu chín, 1 quả lớn	44
Phô-mai Cheddar, 28g	7
Sữa chua đông lạnh, 227g	5

Hãy hỏi ý kiến bác sĩ. Tiến sĩ Manson cho biết: “Nhiều người đang tự ý dùng các sản phẩm bổ sung liều cao và thậm chí không nói cho bác sĩ biết”. Thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng các sản phẩm bổ sung để đảm bảo rằng lượng bạn đang dùng là phù hợp với nhu cầu của bạn. Nếu bạn có một chế độ ăn uống cân bằng, thường xuyên kết hợp các nguồn thực phẩm tốt giàu vitamin D, bạn có thể không cần phải uống thêm các sản phẩm bổ sung.

Nguồn HARVARD MEDICAL SCHOOL

Giới thiệu về STELLA

STELLAPHARM là một trong những công ty dược phẩm hàng đầu và là nhà sản xuất thuốc kháng virus tại Việt Nam. Công ty được thành lập vào năm 2000 tại Việt Nam; và chúng tôi chú trọng vào các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đặc biệt trong điều trị các bệnh liên quan tim mạch, kháng virus, bệnh tiểu đường, v.v… và sản phẩm của công ty đang được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân tại hơn 50 nước trên thế giới.

Công ty được chứng nhận toàn cầu về chất lượng thông qua việc các nhà máy sản xuất của công ty đã được thanh tra và phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền như cơ quan quản lý thuốc Châu Âu (EMA), cục Dược phẩm và thiết bị Y tế Nhật Bản (PMDA), cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (Taiwan FDA), Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức (WHO), và cơ quan khác.

Để biết thêm thông tin về bài viết:
Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm – Chi nhánh 1 | 40 Đại lộ Tự Do, VSIP, P. An Phú, Thành phố Thuận An, Bình Dương
T: +84 274 376 7470 | F: +84 274 376 7469 | E: info@stellapharm.com | W: www.stellapharm.com